โบราณสถานหมายเลข 1 เมืองเสมา - แหล่ง โบราณคดี

รองศาสตราจารย์ ดร ศานติ ภักดีคำ เมืองเสมา อำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมา เป็นเมืองที่มีความสำคัญและมีร่องรอยการทับซ้อนทางวัฒนธรรมทั้งวัฒนธรรมทวารวดี และวัฒนธรรมเขมรโบราณ จากการขุดค้นทาง

เมืองเสมา เป็นเมืองโบราณอยู่ห่างจากอำเภอสูงเนิน จังหวัดนครราชสีมาไปทางทิศเหนือ 5 กิโลเมตร คาดว่ามีการอยู่อาศัยตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ต่อมาเป็นเมืองโบราณร่วมสมัยวัฒนธรรมทวารวดีและวัฒนธรรมขอม

เมืองเสมา เมืองเสมา คือ เมืองราด พ่อขุนผาเมือง โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ 1 เมืองเสมา หมายถึง เมืองเสมา อ สููงเนิน จ นครราชสีมา ชื่อเสมากลายจากคําว่า “สีมา”

เมืองเสมา พระนอนเมืองเสมา ซึ่งตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันตกเฉียงใต้ นอกเมืองโบราณเสมา สร้างขึ้นในวัฒนธรรมทวารวดี ซึ่งมีอายุอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 12-16 และจากการศึกษาเปรียบเทียบรูปแบบ